Gürcistan
Kafkasların gölgesinde, Karadeniz’in yamacında dağ silsilelerinin arasında kurulu Gürcistan, binlerce yıldır burayı mesken edinen bir milletin kurduğu Kafkas kökenli devlet. 2500 yıllık geçmişiyle yöre halkı ve kullandıkları dil, alfabe ve etimolojik özelliklerden dolayı adeta tarih öncesinden. Yeryüzündeki 14 alfabeden biri olan Gürcistan alfabesi Gürcülerin bir simgesi ve bunun anısına Batum’da bir de anıt dikili.
Halk bu denli eski olunca kavramlar da ona göre şekillenmiş. Gürcistan adını verdiğimiz bu ülke dış düyada Georgia olarak biliniyor. Rusçası ise "Gruziya (Гру́зия)". Hal böyleyken Gürcüler ise ülkelerine Sakartvelo (საქართველო) ismini layık görmüşler.
Başlıca teoriler ise şu yönde; Gürcüler kendilerini "Kartvelebi" olarak tanımlıyor ve Sakartvelo'da "Kartveli Memleketi" oluyor diyebiliriz. Bahsi geçen Kartli ise ülkede halen bir bölge adı.
Biz yakın komşuları olarak Persçe'de "Kurtlar Diyarı" olan Gurğan'dan hareketle Gürcistan diyrouz. "Kurt" kelimesinin "Gurg" olarak Persçe'ye Öz Türkçe'den geçmesi ise kuvvetle muhtemel.
Rusların ve Rus-Slav etkisindeki devletlerin Gruziya demesi ise yukarıda bahsettiğim etkiden kaynaklıdır. Türkçeleştirirsek bir nevi "Gürciya" diyor aslında Ruslar.
Georgia hakkında iki sav mevcut. Birisi yukarıda söz ettiğim kelimenin batı dillerine geçmesinden kaynaklı. Diğeri ise "St. George" ya da bildiğimiz adıyla Aya Yorgi'nin efsanede adı geçen ejderhayı bu topraklarda öldürdüğünden dolayı ülkeye onun adının verildiğidir.
Kendi ülkelerine Hayastan diyen Ermeniler ise Gürcistan'a Vrastan diyor. Gürcüler kadar eski bir medeniyet olan Ermeniler'in ise bu ismi 2500 yıl öncesinden Antik Persçe'de bölgeye "Varkana" demesinden alıyor. Vakana ise esasında yine "Kurtlar Diyarı" oluyor.
Tarih sahnesine Gürcistan’da önce Romalılar çıkmış ve 400 yıl kadar bölgeyi egemenlik altında tutmuştur. Ardından zaman zaman gerçekleşen Bizans akınları sonrasında İslam kuvvetleri beylikler halindeki ülke topraklarını kolayca fethetmişler. 13. Yüzyıla kadar İslam etkisinin yoğun olduğu ülkede dengeler Moğol İstilası’nın ardından değişmiş. Timur’un da yağmaladığı ülke ekonomik olarak ağır bir yıkıma uğramış ve Bizans’ın egemenliğinin sona ermesinin ardından Avrupa ile bağı kesilmiş.
Batıdan Osmanlı, doğudan İran akınlarına maruz kalan krallık ikiye bölünmüş ve işbu devletler arasında pay edilmiş. Osmanlı orduları 1578’de başkent Tiflis’i fethederek Gürcistan seferini tamamlamışlar. Bu tarihten itibaren Rus hâkimiyetine kadar bölge İran ile ciddi çekişmelere sahne olmuş.
1700’lerin sonunda siyasi üstünlük kuran Ruslar 1801 yılında kanlı baskınlar ile ülkeyi ilhak etmişler. 1917’de çarlık yıkılana kadar bölgeyi elinde tutan Ruslar bu tarihten sonra Sosyalist düzende yeniden yapılanana kadar etnik olarak karışık olan bu coğrafyadan elini çekmiş ve 1921’de yeniden girerek Türkiye ile birlikte hareket ederek sınırları belirlemiştir.
1921’de Batum’un Sovyetlere terk edilmesiyle Gürcistan sınırları belirlenmiş ve Sovyetlerin yıkılmasının ardından da bu sınırlar çerçevesinde kendi devletlerini kurmuşlar. Yaklaşık 4 milyonluk bir nüfusa sahip ülkenin başkenti Tiflis genel nüfusun %30’unu barındırıyor.
Kuzey Andadolu ve Kafkas Dağları arasında kalan bölüm alüvyal materyalle dolarak Kolhida Ovası’nı oluşturmuş ve tarımsal yönden ülkeye muazzam bir zenginlik kazandırmıştır. Çoruh Nehri’nin denize döküldüğü ovada en büyük kent ise Batum.
3 otonom özerk devlete ev sahipliği Yapan Gürcistan’da Abhazya ve Güney Osetya Rus himayesinde yer alırken Acaristan merkezi hükümetle bir politika izlemekte. Tiflis’in yanı sıra Kutaisi, Batum, Poti ve Rustaveli diğer önemli, büyük şehirler.
Görülesi Yerler
. *-*-* Batum *-*-
Gonio Kalesi Arkeoloji Müzesi
Batum Camii Ortodox,Ermeni ve Katolik Kiliseleri
Sinagog Alfabe Kulesi
Ali-Nino Heykeli Astronomi Saati
Batum Meydanı Batum Bulvarı
Botanik Bahçesi Teleferik
. *-*-* Kutaisi *-*-
Gelati Manastırı Bagrati Katedrali
Motsameta Kilisesi Prometheus Mağarası
. *-*-* Mstkheta *-*-
Jvari Manasıtırı Svetitskhoveli Manastırı
. *-*-* Tiflis *-*-
Sioni Manasıtırı Açık Hava Etnografya Müzesi
Özgürlük Meydanı Sameba Kilisesi
Narikala Abanotubani
Tiflis Mall Sülfür Banyoları
Yiyip İçmeye?
Haçapuri Ojakuri
Çaça Tarhun
Lobiani Sulguni
Hinkal Çakapuli
Gürcistan'ın ne olduğuna öğrendiğimize göre doooğru gezi yazılarına >>
Грузия
Tasarım ve Programlama: Omnportal
